Publicaties en analyse

Analyse arbeidsmarkt

HIVA

'Van dieptepunt in de arbeidsmarktdynamiek naar ongezien herstel in het tweede coronajaar', luidt de recentste uitgebreide analyse van het HIVA (KU Leuven), gerealiseerd in samenwerking met de RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid), het Brusselse BISA, het Waalse IWEPS, en Vlaanderen.

In het najaar van 2021 kent de Belgische arbeidsmarkt een sterke heropleving. In de periode 2020-2021 zien we dat de negatieve netto-evolutie van 2019-2020 omslaat in een ongeziene groei van 91.571 jobs dankzij een toename van de jobcreatie, en een daling van de jobdestructie. Ondanks het opheffen van het moratorium op faillissementen is de uitstroom niet gestegen. De vaak gehoorde stelling ‘de arbeidsmarkt is bevroren’ geldt enkel voor de uitstroomcomponent, niet voor de instroom. Deze optimistische cijfers in 2020-2021 doen ook de churninggraad stijgen, dat is een indicator van jobrotatie binnen het bestaande jobaanbod.

In 2019-2020 zien we duidelijk de eerste impact van de coronacrisis: de gedaalde arbeidsvraag deed de aanwervingen dalen in alle sectoren (uitgezonderd de landbouwsector) en de impact op de uitstroom bleef beperkt. Eén jaar later in 2020-2021 zien we sterke tekenen van herstel in alle sectoren. Zo kennen de aanwervingen in de horeca een verdubbeling, van 25 715 tot 52 196 werknemers. De turbulentie in- en uitstroombewegingen op de arbeidsmarkt treft niet alle werknemers in gelijke mate. De toename in de instroom laat zich voelen bij alle leeftijden, maar is sterkst voor de oudere leeftijdsgroepen. Bovendien verlaten ouderen (en voornamelijk de 65-plussers) in 2020-2021 minder vaak de arbeidsmarkt in vergelijking met het eerste coronajaar én in vergelijking met pre-corona. Het toegenomen aanbod van de flexi-jobs kan hierbij een rol spelen.

Het tweede coronajaar (Q4 2020-2021) vertoont voor alle drie de gewesten een sterk herstel via de instroom-component van aanwervingen, terwijl de uitstroom-component van exits nagenoeg stabiliseert. De instroom stijgt respectievelijk met 18,5% (+17 409) in het Brussels Gewest, met 19,1% (+72 780) in het Vlaams Gewest en met 20,3% (+31 988) in het Waals Gewest. Wat betreft de uitstroom zien we dat het Brussels en het Waals Gewest een lichte stijging in het aantal exits kennen (respectievelijk +1,1% en +2,6%), terwijl de uitstroom daalt (minder werknemers verlaten de onderneming) in het Vlaams Gewest (-2,6%). In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werven de industrie, de bouw en vele tertiaire sectoren - ondanks het herstel in 2020-2021 - nog steeds minder mensen aan in vergelijking met pre-corona. In het Brussels Gewest valt de administratieve en ondersteunende dienstensector op: de definitieve instroomcijfers liggen namelijk zo’n 14% of 1 019 aanwervingen hoger in vergelijking met de geschatte cijfers. In de overige sectoren blijven de verschillen tussen de geschatte cijfers en de definitieve cijfers beperkt tot 10% of lager.

De volledige analyse leest u hier.