Voor het schooljaar 2022-2023 waren er, in het Brussels Gewest, 226 unieke ondernemingen met een erkenning voor een duale opleiding. In 2019-2020 waren er dat slechts 63. In 2022-2023 zijn er in het Brussels Gewest ook 50 unieke ondernemingen met een gelopen overeenkomst duaal leren, in 2019-2020 was dat nog 25. Dat blijkt uit de antwoorden op schriftelijke vragen van de Vlaamse parlementsleden Loes Vandromme (CD&V) en Alessia Claes (N-VA) aan minister Jo Brouns (CD&V) over het aanbod aan duaal leren,deelnemende ondernemingen, en bedrijven die werkplekleren aanbieden.

Wat betreft het aantal unieke ondernemingen met een erkenning voor een duale opleiding per sector in Vlaanderen en Brussel, zien we dat de bouwsector op kop staat met 2.227 bedrijven, gevolgd door de horeca met 1.228, en de groene sectoren met 960 ondernemingen. In de categorie aantal unieke ondernemingen met een gelopen overeenkomst duaal leren per sector in Vlaanderen en Brussel staat de bouwsector op nummer één met 461 ondernemingen, gevolgd door de groene sectoren (330) en de autosector en aanverwante sectoren (245). Alle cijfers zijn onderhevig aan de duurtijd van de erkenning, die 5 jaar bedraagt vanaf de eerste goedkeuring.

“Wat uit deze cijfers spreekt, is een discrepantie tussen het aantal unieke ondernemingen met een erkenning, en de unieke ondernemingen die effectief aangesproken worden door een school, opleidingscentrum, leerling of cursist, om in te stappen in duale opleidingen”, aldus minister Brouns. 

In elke regio van Vlaanderen zien we andere verhoudingen tussen de vraag op de arbeidsmarkt en het aanbod aan duale opleidingen. Dit maakt het niet eenvoudig om een eenduidige conclusie te trekken voor het hele opleidingsaanbod, noch per sector. Enerzijds geven bepaalde sectororganisaties aan dat ze tevreden zijn met het aanbod aan duale opleidingen in hun sector. Zo stelt de social profit dat er niet dadelijk tekorten zijn in het aanbod aan opleidingen voor zorgberoepen, maar zien ze wel nog kansen in het aanbod aan ondersteunende beroepen in de zorg (b.v. medewerker grootkeuken duaal). Anderzijds geven alle sectoren aan dat, binnen dit duale aanbod, niet alle kansen benut worden. Er zijn heel wat meer leerwerkplekken beschikbaar dan leerlingen die kiezen voor duaal leren. Daardoor ligt het gemiddeld aantal leerlingen per school eerder laag (3,8 leerlingen op basis van teldatum 1/10/2022) volgens Agodi.

“Het staat buiten kijf dat er nog heel wat kansen liggen die scholen vandaag nog onvoldoende grijpen”, vervolgt de minister. Bij de start van het schooljaar 22-23 was het mogelijk om meer dan 170 duale studierichtingen aan te bieden. Scholen en Syntra hebben ervoor gekozen om een 60-tal van deze studierichtingen niet aan te bieden, of konden geen leerlingen overtuigen om zich in te schrijven. Daarom is het belangrijk om de vele succesverhalen binnen duaal leren extra in de verf te blijven zetten. Duaal leren is een volwaardige kwalificerende leerweg, die voor vele leerlingen een gepast traject kan zijn. En voor ondernemingen een kans om bij te dragen aan geschoold personeel voor hun sector. Maar 4,2% van de leerlingen die uitstromen uit duaal leren zijn een jaar later nog werkzoekend. “Dit is een positief resultaat, dat mij sterkt om te blijven geloven in duaal leren”, besluit minister Brouns.

Het promoten van duaal leren is een bevoegdheid die decretaal bij de partnerschappen Duaal Leren is gelegd. Deze sectorale partners gaan hier, op maat van hun eigen ondernemingen, aan de slag om duaal leren aan de man te brengen, mentoren op te leiden en bruggen te bouwen naar opleidingsinstellingen in de regio. Vanaf 1 september 2023 wordt de eenduidige premie kwalificerend werkplekleren voor ondernemingen en de leerlingenpremie alternerende opleiding uitgerold. Hiermee wordt de focus op duaal leren gelegd, worden ondernemingen én leerlingen gestimuleerd om hier mee werk van te maken, én wordt kwalitatieve begeleiding op de werkplek gestimuleerd.