Formeel leren is onderwijs dat erkend wordt door het ministerie van Onderwijs en leidt meestal tot een diploma of getuigschrift zoals een masterdiploma of een diploma in het volwassenenonderwijs. Het mattheuseffect is hier duidelijk naar opleidingsniveau: 32,9% van de hoogopgeleiden wilden nog meer opleiding volgen, tegenover 18% van de laagopgeleiden. Vrouwen volgen ook vaker een formele opleiding: 64,3% van de jongvolwassenen volgt een formele opleiding, bij de vrouwen is dit 70,7%.

Bij de volwassenen volgen vooral werklozen een opleiding, zo’n 13,5%, bij werkenden 6,4% en bij inactieven 5,8%. Voltijds werkenden volgen blijkbaar iets minder vaak een opleiding dan deeltijds werkenden (6,1 vs. 7,7%). En mensen met een tijdelijke job (29,8%) volgen veel vaker een opleiding dan mensen met een vaste job (5,4%). Zowat 6,6% van de werknemers volgt een opleiding, en 5,4% van de zelfstandigen.

De redenen waarom mensen aan formele opleidingen deelnemen, zijn meestal werkgerelateerd: 43,9% doet dit omwille van carrièrevooruitzichten, 41,6% om een certificaat te behalen, 35,7% om de jobkansen te verhogen. Daarnaast volgt 28,4% een formele opleiding om kennis te verhogen of uit interesse.

Bij niet-formele opleidingen (alle andere cursussen, privélessen en opleidingen op het werk, ook heel korte zoals een éénmalige webinar of een wekelijkse cursus) zijn, naar opleidingsniveau, de verschillen in deelname veel groter: van de laagopgeleiden volgt slechts 11,8% een opleiding, terwijl dat bij midden- en hoogopgeleiden tot 27,6% en 54,5% gaat. Werkenden nemen vaker deel (47,8%) dan werklozen (23,0%) en inactieven (14,0%).

Mensen volgen opleidingen om verschillende redenen. De vaakst geciteerde reden om een opleiding te volgen is om je werk beter te doen (63,4%). Zowat 20,6% volgt een opleiding om de carrièrevooruitzichten te verbeteren. Zo’n 12,5% volgt een opleiding door organisatorische en/of technologische veranderingen op het werk. Een deel van de opleidingen wordt ook gevolgd omdat het moet: omdat het vereist is door de (toekomstige) werkgever of de wet (23,6%). 11,7% geeft aan dat ze een bepaald certificaat moeten behalen. Ook persoonlijke redenen motiveren mensen om een opleiding te volgen, namelijk 25,4% van de mensen geeft aan dat ze een opleiding volgden ‘om kennis of vaardigheden te verwerven die nuttig zijn in het dagelijks leven’. 9,9% volgt een opleiding om nieuwe mensen te ontmoeten of voor het plezier.

Er is dus duidelijk een mattheuseffect: degenen die al leerden, willen nog meer leren. De belangrijkste redenen om niet aan (meer) opleidingen deel te nemen zijn het ongelegen tijdstip van een opleiding, andere persoonlijke redenen, gezondheid en familiale verplichtingen. Op de vijfde plaats komt dat de opleiding te duur is.

Voor details en bijzonderheden kan u terecht bij Statbel.