Hoewel de Vlaamse overheid werkt aan inclusie en diversiteit op de werkvloer, toont het onderzoek aan dat subtiele discriminatie op basis van seksuele oriëntatie, genderidentiteit en expressie op de werkvloer van de organisatie nog altijd een probleem is. De onderzoekers richtten zich op drie kernvragen: welke vormen van subtiele discriminatie komen er voor bij ‘lesbian, gay, bisexual, transgender, queer en intersex – plus’ (LGBTQI+) werknemers, hoe ervaren deze medewerkers voorvallen van discriminatie en welke zijn de mogelijke reacties en acties van verschillende actoren binnen de Vlaamse overheid om subtiele discriminatie aan te pakken. 

Vaak worden LGBTQI+ werknemers genegeerd door collega’s, professioneel minder serieus genomen of krijgen te maken met ongepast taalgebruik, overdreven interesse in hun seksualiteit of opmerkingen over hun uiterlijk. Dat en een gebrek aan steun van omstaanders kan leiden tot gevoelens van frustratie, eenzaamheid en niet gerespecteerd of als niet ‘normaal’ beschouwd te worden.

Onderzoeker Koen van Laer: ‘Subtiele discriminatie op basis van seksuele oriëntatie, genderidentiteit en expressie is een vorm van discriminatie waarmee LGBTQI+-werknemers nog steeds vaak te maken krijgen. Het gaat om alledaagse opmerkingen en gedragingen die een negatieve impact hebben op de mensen die ze ervaren. Door het kleinschalige, ambigue en soms onbedoelde karakter worden ze vaak niet erkend als discriminerend en door veel collega’s als ‘normaal’ beschouwd. Een opeenstapeling van kwetsende ervaringen en confrontaties met vooroordelen kan leiden tot frustraties, stress, gevoelens van eenzaamheid, twijfels of men wel zichzelf mag zijn. Dat kan uiteindelijk prestatieproblemen en zelfs burn-outs of een ontslag triggeren.

Vlaams Diversiteitsambtenaar Leen De Bolle over hoe de Vlaamse overheid deze subtiele discriminatie aanpakt: ‘De dienst Diversiteitsbeleid staat klaar om leidinggevenden en werknemers te helpen om subtiele discriminatie opbouwend aan te pakken. Daarvoor is vooral een mentaliteitsverandering nodig. Want we zitten met zijn allen nog veel te vaak vast bij onze intenties: ‘Ja maar, ik heb het goed bedoeld. Dan kan ik er toch niets aan doen dat mijn opmerking verkeerd overkomt?’ Als je in plaats daarvan vertrekt vanuit het effect bij de ander, groeit het wederzijdse respect. Want de ander apprecieert dat jij rekening houdt met de manier waarop je opmerking over komt. Daardoor ga je kwetsende uitspraken vermijden, ook al zijn die zogezegd goedbedoeld. Meteen ook de reden waarom we een gemeenschappelijke taal nodig hebben om gevoelige zaken bespreekbaar te maken’.

Om tot die respectvolle openheid op de werkvloer te komen, werkt de dienst Diversiteitsbeleid aan een strategische aanpak die de verschillende initiatieven overstijgt. Specifieke evenementen zoals omstaanderstrainingen en workshops zijn daarbij een ideaal moment rond hoe deze problematiek samen aan te pakken. Meer informatie lees je bij de Vlaamse overheid.