Vorig jaar was het jaar van de polycrisis: wat voor de ene een energiecrisis was, was voor de andere een koopkrachtcrisis. Daarbij steeg de loonkost in België een stuk sterker dan in de omringende landen. Samen met de proportioneel hogere energiekosten dan in onze buurlanden krijgen we hogere producentenprijzen en stevenen we af op een competiviteitscrisis.

Het jaar 2023 kondigt zich dan ook aan als dat van de onevenwichten in onze economie: een hoge inflatie en werkloosheidsgraad, het tekort lopende rekeningen en het begrotingstekort. KBC heeft deze onevenwichten gegroepeerd in een ‘misery-index’. Hieruit besluit men dat de onevenwichten in België langer zullen doorwerken dan in de rest van de EU en we door de combinatie van een lage economische groei en een hoge inflatie verzwakt van de 11de naar de 5de plaats zullen bewegen met een lichte recessie in 2023 als gevolg. Slechts vier landen zullen het nog minder goed doen dan België.

De arbeidsmarkt heeft daarintegen goed stand gehouden in 2022 waarin de werkzaamheidsgraad gestegen is tot 72,1%, uitgenomen bij de kortgeschoolden. Positief is dat er een beleidsmatige aanpak komt van de langdurig arbeidsongeschikten, waarvan er elk jaar 15.000 met pensioen gaan. Dat is voor onze sociale zekerheid onhoudbaar. Federgon kijkt hiervoor met aandacht naar de creatie van het ‘Terug naar werk’-fonds waarvoor Federaal minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, Frank Vandenbroucke (Vooruit), expliciet kijkt naar de Federgon leden als zijnde partners om deze langdurig arbeidsongeschikten de weg naar de arbeidsmarkt terug te laten vinden.

Verder is de correcte tewerkstelling van buitenlandse werkkrachten positief geëvolueerd en heeft alles wat te maken heeft met wellbeing en de werkbaarheid, een definitieve plaats op de agenda verworven.

De arbeidsmarkt zal in 2023 niet krimpen. Het federaal planbureau verwacht een toename van de binnenlandse werkgelegenheid met 40.000 eenheden, een beperkte toename van de werkende werkzoekenden met 3.000 eenheden maar ook een sterke toename van het aantal niet-actieven met ongeveer 28.000 eenheden. De arbeidsdeal in 2022 om naar een werkzaamheidsgraad van 80% te groeien, is een belangrijk wapenfeit maar focust te weinig op de mensen die niet aan het werk zijn. Daarbij zouden de transitietrajecten een traject van job naar job zonder ontslag moeten beogen waar de arbeidsdeal uitgaat van een job na ontslag.

Inzake leren en ontwikkelen was er veel beweging in 2022: de arbeidsdeal voorziet het recht op 5 dagen opleiding maar dat zal volgens Federgon niet leiden tot een betere leercultuur en een hogere opleidingsparticipatie. Wel kan de individuele leer- en loopbaanrekening een goede oplossing zijn om mensen aan het stuur te zetten van hun loopbaan en hen aan te sporen tot meer opleiding. Federgon hoopt hiervoor dat de verschillende overheden voldoende met elkaar afstemmen zodat het een werkbaar instrument wordt.

In 2023 zullen sterke schouders onder de arbeidsmarkt nodig zijn om onze economie terug op het goeie pad te brengen. Oplossingen vinden en mogelijkheden zien, is waar de Federgon leden ondernemers zich hiervoor willen inzetten.