Beleidsnieuws

Vlaamse Beleidsnota Werk 2024-2029

Vlaamse Regering

De Vlaamse arbeidsmarkt staat onder toenemende druk, ook in de toekomst. Vanaf nu tot 2032 zullen er jaarlijks naar verwachting ongeveer 80 000 werknemers de Vlaamse arbeidsmarkt verlaten. Vlaams minister bevoegd voor Werk en Competenties, Zuhal Demir (N-VA) wil met een talentstrategie de werkzaamheidsgraad van 80% realiseren en overschrijden.

Iedereen dient zijn steentje bij te dragen en kansen moeten benut worden. Wie daar niet verantwoordelijk mee omgaat, zal sneller worden gesanctioneerd. Zo wil ze een gelijke behandeling garanderen voor al wie actief is en kan zijn op de arbeidsmarkt.

De talentstrategie rust op vijf pijlers die de strategische doelstellingen vormen van haar beleidsnota. 

  • Ten eerste: meer talent aan de slag krijgen op een inclusieve arbeidsmarkt, zowel werkzoekenden als niet-beroepsactieven. Daarvoor wordt het activeringsbeleid versterkt en VDAB hervormd om aanklampende bemiddeling en controle optimaal te realiseren. 
  • Ten tweede: mensen die aan de slag zijn aan de slag houden door in te zetten op actieve, werkbare en duurzame loopbanen om zo de instroom in langdurige ziekte en invaliditeit preventief tegen te gaan. In het bijzonder voor met ontslag bedreigde werknemers wil de minister ondersteuning bieden om transitietrajecten op te starten.
  • Ten derde: talent slimmer inzetten op werkbare en inclusieve werkvloeren. Sectoren en ondernemingen zullen in deze uitdaging ondersteund worden en er zal strikt opgetreden worden tegen discriminatie.
  • Ten vierde: sterker inzetten op levenslang leren: op excellent onderwijs, op vorming en opleiding na het verlaten van de schoolbanken en op omscholing en bijscholing doorheen de loopbaan. De minister wil de leercultuur in Vlaanderen ook stimuleren via een kwalitatief opleidingsaanbod dat is gebaseerd op competentieprognoses. 
  • Ten vijfde: het aantrekken van talent van buiten Vlaanderen voor het invullen van tekorten. Hierbij gaat het om hooggeschoolde kennismigratie en het invullen van middengeschoolde knelpuntberoepen. Via samenwerkingsakkoorden en actieplannen tussen VDAB en Actiris, wil de minister talent dat het Brussels gewest in surplus heeft (voornamelijk laaggeschoolde profielen) aantrekken richting de Vlaamse knelpuntvacatures. 

Samen met de Vlaamse minister bevoegd voor Inburgering en Integratie wordt er werk gemaakt van een aangepast, verplicht inburgeringstraject voor arbeidsmigranten van buiten de EU. Tegelijk zullen niet-verplichte inburgeraars in Vlaanderen en Brussel gestimuleerd worden deel te nemen aan het inburgeringstraject.

Daarnaast ambieert de minister de administratieve lasten voor werkgevers en werknemers tot een minimum te beperken en binnen de Vlaamse regering een structureel overleg rond werk op te richten over de beleidsdomeinen heen voor de aanpak van drempels tot de arbeidsmarkt, zoals inkomensvallen, erkenning van buitenlandse diploma’s, plaatsen in de kinderopvang, taalkennis Nederlands en inburgering, mobiliteitsbelemmeringen, combinatie arbeid en zorg, huisvesting, etc.

Met de nieuwe federale regering wil minister Demir duidelijke afspraken maken over een arbeidsmarktbeleid op maat van de Vlaamse arbeidsmarkt, via asymmetrische afspraken waar nodig.

Ten slotte is, gezien de aanzienlijke besparingen die in dit beleidsdomein verwacht worden, de “klassieke kaasschaafmethode” niet langer mogelijk. Een groot deel van de voorziene besparingen wordt gerealiseerd via het programmadecreet bij de begrotingsopmaak 2025, de overige besparingen worden verdeeld over verschillende maatregelen, maar deze keuzes zijn nog niet definitief. 

De combinatie van haar bevoegdheden ‘Onderwijs en Vorming’ en ‘Werk en Competenties’ ziet de minister als een uitgelezen kans om de samenwerking en innovatie op het snijvlak van Onderwijs en Werk te versterken in overleg met de Vlaamse sociale partners en de onderwijsactoren. Zo ambieert ze het beroeps- en technisch secundair onderwijs beter te laten aansluiten op de reële arbeidsmarkt of de aansluitende vervolgopleidingen. Duaal leren wordt uitgebreid en versterkt en jongeren die nog competenties missen, krijgen een specifiek traject zodat ze alsnog kunnen aansluiten met de school en/of het werkveld, en dan vervolgens een diploma behalen. Daarbij vraagt ze aan de federale regering om de drempels voor duaal leren in de federale regelgeving weg te werken. Daarnaast wil ze een afsprakenkader inzake vrijstellingenbeleid en de erkenning van eerder verworven competenties (EVC) en eerder verworven kwalificaties (EVK). 

Op 1 januari 2025 zullen het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI) en het Departement Werk en Sociale Economie (WSE) geïntegreerd zijn tot het nieuwe Departement Werk, Economie, Wetenschap, Innovatie en Sociale economie (WEWIS). Op die manier komen de belangrijke sociaal-economische hefbomen samen in één nieuw slagkrachtig departement. Dit kan ook bijdragen tot meer synergie en complementariteit in de verschillende beleidsinstrumenten. 

Alle informatie over de strategische en operationele doelstellingen lees je in de Vlaamse Beleidsnota Werk 2024-2029.