Met de regelmaat van de klok regent het kritiek op de Vlaamse jobbonus met pleidooien voor afschaffing, stelt Voka. Zo'n drastisch ingrijpen is niet wenselijk en niet nodig. Ondanks een licht stijgende werkzaamheidsgraad blijft het verdedigbaar om in te zetten op het activeren en toeleiden naar, en dus ondersteunen van stappen naar werk. In plaats van het kind met het badwater weg te gooien, is een aanpak ten gronde aangewezen, maar nog niet voor morgen.

De Vlaamse arbeidsmarkt doet het met een werkzaamheidsgraad van 76,9% in het derde kwartaal van 2023 behoorlijk, zeker in vergelijking met het nationaal gemiddelde van 72% waarachter een diepe kloof met Wallonië en Brussel schuil gaat. De arbeidsmarkt kenmerkt zich evenwel door mismatch en krapte die in het licht van de vergrijzing enerzijds, en tal van veranderingen die zich voltrekken anderzijds, er niet kleiner op zullen worden.

In tegenstelling tot de andere gewesten bevindt de reserve in het Vlaams Gewest zich hoofdzakelijk buiten de traditionele werkloosheid. Zelfs als België zich aligneert op een gangbare praktijk van de omliggende landen met beperkte werkloosheidsuitkeringen in de tijd, zal het probleem van krapte niet eensklaps opgelost zijn. Het gros van de reserve bevindt zich immers hoofdzakelijk in andere stelsels zoals bijstand of langdurige ziekte waar activering een minder verplichtend, eerder voluntaristisch (en soms zelfs schijnbaar verboden) karakter heeft, vervolgt de Vlaamse werkgeversfederatie.

Bovendien is de stap naar werk niet altijd zo ‘lonend’ en soms zelfs eerder ontmoedigend. Een graduele overstap van uitkering of tegemoetkoming in de vorm van een combinatie is wenselijk, maar tot op vandaag in de regel niet mogelijk, en is de transitie eerder binair: van niet werken naar werken. De uitkering maakt plaats voor een loon, en tegelijk vallen bepaalde afgeleide sociale voordelen weg zoals verlaagde vervoerstarieven, lagere tarieven kinderopvang, etc. Bijkomend moeten er soms ook kosten worden gemaakt om aan het werk te gaan met uiteraard als belangrijkste investering, de tijd die niet meer vrij te besteden is.

In een land van relatief hoge lasten op arbeid die door de snel oplopende progressiviteit bovendien nogal wat promotievallen uitlokt, is er meer dan één instrument nodig om dit alles te counteren. De jobbonus neemt vanuit een Vlaamse autonome bevoegdheid daarin haar plaats in en wil het werken lonender maken en zodoende de prikkel naar werk vergroten, aldus nog steeds Voka.

Lees hier het volledige Voka-bericht.