Volgens de administratieve gegevens van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming verliet 12,0% van de leerlingen het secundair onderwijs zonder voldoende kwalificaties in het schooljaar 2020-2021. Dat is een stijging tussen de schooljaren 2014-2015 en 2018-2019 van 9,7% naar 12,1%. Het gaat om schoolverlaters zonder kwalificatie met een beroepsfinaliteit of met een finaliteit van doorstroom naar het hoger onderwijs. Statistiek Vlaanderen publiceert nu het cijfermateriaal over vroegtijdige schoolverlaters.
Publicaties en analyse
Vroegtijdige schoolverlaters
In het schooljaar 2020-2021 verlieten gemiddeld 17,5% van de jongeren die in de centrumsteden wonen vroegtijdig de schoolbanken. In grotere steden zoals Antwerpen en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest liepen die percentages op zelfs op tot respectievelijk 21,3% en 19,1%. In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest hebben de cijfers enkel betrekking op de leerlingen in het Nederlandstalig onderwijs. De verschillen tussen de steden vallen voor een groot stuk samen met verschillen in de leerlingenpopulatie. Steden als Antwerpen en Gent en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest hebben relatief grote aandelen leerlingen met een kansarm profiel.
Er zijn grote verschillen tussen de onderwijsvormen: in het algemeen secundair onderwijs verliet slechts 2,8% van de leerlingen vroegtijdig de schoolbanken, in het technisch secundair onderwijs 8,5% en in het kunstsecundair onderwijs en het beroepssecundair onderwijs ging het om respectievelijk 12,2% en 19,3%. In het deeltijds beroepssecundair onderwijs verliet maar liefst 57,1% van de jongeren het onderwijs vroegtijdig.
Vroegtijdig schoolverlaten wordt ook sterk gelinkt aan schoolse achterstand: de kans op vroegtijdig schoolverlaten neemt sterk toe met elk bijkomend jaar schoolse achterstand. Meer dan de helft (53,1%) van de jongeren met meer dan 2 jaar schoolse achterstand verliet het onderwijs zonder voldoende kwalificaties. Daarnaast verlaten meer jongens dan meisjes vroegtijdig de schoolbanken: 15,1% van de jongens verliet in 2020-2021 vroegtijdig de schoolbanken tegenover 8,7% van de meisjes.
De huistaal en het opleidingsniveau van de moeder spelen tenslotte ook een grote rol: bij jongeren die thuis met geen enkel gezinslid Nederlands spreken, lag de kans op vroegtijdig schoolverlaten in 2020-2021 meer dan 3 keer hoger dan bij jongeren die thuis uitsluitend Nederlands spreken (respectievelijk 24,8% en 7,1%). De verschillen naargelang het opleidingsniveau van de moeder zijn nog sterker. Bij jongeren waarvan de moeder een diploma hoger onderwijs heeft, verliet 4,4% vroegtijdig de schoolbanken. Bij jongeren waarvan de moeder geen diploma lager onderwijs heeft, liep dat op tot 32,0%.